Là Trường đại học công nghệ kỹ thuật hàng đầu khu vực phí Nam, giảng viên và sinh viên của Trường đại học Sư phạm Kỹ thuật liên tục nắm bắt và bắt kịp xu hướng công nghệ của thế giới. Hưởng ứng “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” của Thủ tướng Chính phủ, Thư viện trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh (HCMUTE) đã chủ động đề xuất ý tưởng về một robot, có khả năng làm các thao tác, nghiệp vụ nhằm tạo ra trải nghiệm tốt hơn cho người sử dụng tại thư viện của Trường. Tiếp nhận ý tưởng từ thư viện, TS. Đặng Xuân Ba, giảng viên bộ môn Tự động điều khiển, Khoa Điện - Điện tử, trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, cùng nhóm sinh viên ngành CNKT điều khiển và tự động hóa đã bắt tay phát triển một “thành viên” mới cho Thư viện từ tháng 2/2023, đó là Robot UTE Library.
Hiện nay, nhiều thư viện trên thế giới đã ứng dụng robot vào trong các công tác trong thư viện. Tuy nhiên các robot này thường chỉ có các chức năng giao tiếp, hỗ trợ người sử dụng tìm và kiểm tra tình trạng sách ở thư viện, như robot thông minh Tu Xiaoling tại Thư viện Thượng Hải, robot Libby tại thư viện của trường Đại học Pretoria (University of Pretoria)... Các robot này thường thực hiện các chức năng đơn lẻ phục vụ cho một công việc nhất định. Với Robot UTE Library, nhiều chức năng được kết hợp để hỗ trợ công tác thư viện tốt hơn, như: Nhận biết sinh viên vào thư viện thông qua nhận diện khuôn mặt hoặc thẻ sinh viên; Quản lý việc mượn và trả sách của thư viện; Đề xuất các sách phù hợp với nội dung tìm kiếm.
Trong quá trình nghiên cứu và phát triển Robot UTE Library, khó khăn lớn nhất mà nhóm gặp phải là việc thiết kế bộ khung và ngoại hình cho robot. Bộ khung của robot được làm bằng nhôm định hình, phải phù hợp với các chức năng của robot nhưng phải gọn nhẹ, và chiều cao của robot phải phù hợp để nhiều đối tượng có chiều cao khác nhau có thể sử dụng được. Về ngoại hình của robot, nhóm phải thiết kế qua nhiều phiên bản với các loại chất liệu khác nhau để ngoại hình có thể đạt được độ thẩm mỹ cao.
Mô hình Robot UTE Library được thiết kế trên phần mềm SolidWorks
Mô hình Robot UTE Library phiên bản đầu tiên
Để có thể hoàn thành được các công việc đề ra, Robot UTE Library được phát triển dựa trên sự kết hợp các công nghệ:
● Xử lý ảnh nhận diện khuôn mặt, mã thẻ sinh viên, barcode sách;
● Nhận diện giọng nói (Speech Recognition) …
● MQTT (Message Queuing Telemetry Transport) giao thức truyền thông máy tính thực hiện điều khiển và giám sát từ xa qua kết nối Internet;
● R.O.S (Robot Operating System) hệ thống hoạt động cho robot xây dựng bản đồ cho robot di chuyển trong thư viện;
Với khả năng làm việc bền bỉ, có độ chính xác cao và dễ dàng cải tiến cập nhật công nghệ mới nhất, Robot UTE Library sẽ là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho sinh viên và nhân viên thư viện. Robot UTE Library được đặt tại phòng Đọc, Thư viện Khu A của Nhà trường. Thành viên mới này của Thư viện sẽ đảm nhận những công việc như: Giao tiếp bằng giọng nói với người dùng, quản lý việc mượn và trả sách, tra cứu thông tin chi tiết sách dựa trên tên sách, tra cứu ID sách hoặc khoa, điểm danh sinh viên ra vào thư viện…
Robot UTE Library bước đầu đi vào thử nghiệm tại phòng Đọc, Thư viện Khu A có ngoại hình bắt mắt hơn
Vừa qua, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh đã trưng bày Robot UTE Library tại Triển lãm AI Expo và nhận được sự quan tâm của đông đảo khách tham quan. Triển lãm AI Expo nằm trong khuôn khổ Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN 2023), diễn ra trong 02 ngày, ngày 21-22/09/2023 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Với chủ đề "Sức mạnh cho cuộc sống", chương trình đã cập nhật nhiều xu hướng, ứng dụng nổi bật của công nghệ, đồng thời mang đến cơ hội trải nghiệm những sản phẩm thông minh trong đa lĩnh vực cho người dân.
Robot UTE Library được trưng bày tại Triển lãm AI Expo
Ngoài Robot UTE Library được trưng bày tại Triển lãm, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh còn trưng bày mẫu xe đẩy siêu thị thông minh thanh toán tự động nhờ AI. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt có lời khen ngợi trước phần trình diễn giải pháp mua hàng tự động và đồng thời Bộ trưởng gợi ý có thể tích hợp thêm thanh toán qua ví điện tử nhằm tăng tiện ích cho người dùng.
SV HCMUTE trình bày quy trình làm việc của máy thanh toán tự động với Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt
Được biết, trong thời gian tới, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục nghiên cứu và phát triển nhiều mô hình sản phẩm ứng dụng Trí tuệ nhân tạo, không ngừng nâng cao chất lượng phục vụ của Nhà trường. Đồng thời, thư viện Trường sẽ cùng phối hợp với đội ngũ chuyên gia công nghệ thông tin tiếp tục phát triển, hoàn thiện Robot UTE Library ở hai tính năng mới: tập trung tối ưu hóa trải nghiệm của người dùng và hướng dẫn sinh viên đến vị trí sách cần tìm, mang đến cho người dùng những trải nghiệm dịch vụ tốt nhất và tiện lợi nhất.
Tin: Cát Tường